پته دوی در اصل نوعی دوخت گل و پته با دست روی شال هیا کرکی است که هنری مربوط به شهر کرمان است و برای دوخت جلد قرآن، سجاده، رومیزی، جانماز، پرده، کوسن و زیر لیوانی استفاده می شود. در ادامه مطلب با ما همراه باشید.
پته دوزی هنر اصیل ایرانی است و نام های دیگر آن فطه دوزی و سلسله دوزی است. پارچه زمینه پته پارچه ای ضخیم و پشمی است که عریض نامیده می شود.
افرادی که پته دوزی می کنند معمولا زنان و دخترانه خانه دار هستند و با کمک سوزن نقش های ذهنی را که تلفیقی از پندارها و بینش های خود شخص است به وسیله کوک های نخی رنگی روی زمینه پارچه پشمی ضخیم یا عریض می دوزند.
در بعضی ا موارد از نقش ها و طرح های قدیمی ایران که شامل بته جقه یا درخت زندگی است استفاده می شود.
پته از عریض که پارچه زمینه آن است و ریس که نخ های رنگین برای دوخت روی آن می باشد به وجود می آید.
پارچهای دستباف پشمی است که در قدیم با دستگاههای بافندگی چوبی تولید میشد و از آن برای دوخت کت، دامن و پالتو استفاده میکردند. ولی امروزه دستگاههای چوبی جای خود را به دستگاههای برقی دادند و پس از آن نیز به مرور بافتههای صنعتی جانشین عریضهای دستباف شد و هم اکنون پتههای استان کرمان نیز بیشتر این نوع پارچههای صنعتی تهیه میشوند.
ریس نوعی نخ پشمی دست ریسی شده یا ریسیده شده به وسیلهٔ ماشین است که در رنگهای عنابی، مشکی، سبز روشن، سبز تیره، زرد، نارنجی، قرمز، آبیتیره، سبز ماشی، لاکی و… مورد استفادهه پته دوزان قرار میگیرد. میزان مصرف ریس در پته به نوع نقش و ضخامت یا نازکی نخ مورد مصرف بستگی دارد. اما به طور متوسط رودوزی هر متر پته به حدود ۴۰۰ گرم نخ احتیاج دارد.
برای تهیه پته ابتدا عریض را به ابعاد لازم میبرند سپس باید طرح مورد نظر را روی آن در آورند. معمولا فروشندگان مواد اولیه عریض آماده و طراحی شده در اختیار دارند که به صورت آماده به پته دوزان میفروشند.
در مرحله طراحی، ابتدا طرح را روی کاغذ کالک ترسیم میکنند سپس خطوط طرح را به طور متناسب با سوزن سوراخ کرده و روی عریض منطبق میسازند و روی آن گچ یا خاکهٔ زغال میریزند که به این کار گرته زنی میگویند. در گرته زنی برای پارچههای تیره از خاک گچ و برای پارچههای روشن از خاک زغال استفاده میشود.
بعد از گرته زنی نقاط مشخص شده را با قلم و مرکب چین روی پارچه مشخص میسازند. پس از طراحی نقش باید نوع و رنگ نخ انتخاب شود. برای طرحهای اصیلتر از رنگهای تیره استفاده میشود، زیرا معمولا طرحهای پته نه شلوغ است و نه هندسی بنابراین رنگهای روشن نمیتواند جاذبه زیادی به آن بدهد و تیره بودن رنگها ارتباط نقوش را منظمتر و زیباتر میسازد. البته در سالهای اخیر رنگهای روشن نیز به پته دوزی راه یافته است.
پس از انتخاب و تهیهٔ نخ، پته دوز ابتدا جای خطوط اصلی را سوزن میزند. این مرحله به دلیل آنکه نقشها به طور خطی دوخته میشود، به عنوان ساقه دوزی معروف است. سپس داخل نقشها و متن با اسلوب خاصی سوزن دوزی و پر میشود، که به این کار آب دوزی یا متن دوزی میگویند.
مرحله بعد برگ دوزی و سایه زدن با نخ پیرامون گلها و نقشها میباشد که از مهمترین مراحل پته دوزی است. برگ دوزی معمولاً در اطراف حاشیه و به صورت زیگزاک انجام میشود و آن را پتک دوزی (جوانه دوزی) نیز مینامند.
پس از اتمام دوخت پته را شسته و با کمک دستگاه مخصوصی بنام نورد اتو زده و آماده فروش میکنند.
دوختهای مورد استفاده در پته دوزی شامل ساقه دوزی، پتک دوزی، برگ دوزی و رودوزی میباشد که اکنون روش انجام هرکدام را شرح میدهیم:
آموزش پته دوی را در این مطلب خواندید و امیدواریم که در منزل طرح های زیبایی بسازید.
نمایش / مخفی کردن دیدگاه ها
سینما در ماشین
من بابت سایت خوبتون ممنون هستم. ایرانتیک جدیدا ویژگی جدیدی آورده که توسط آن میتونیم با ماشین بریم داخل سینما و فیلم سینمایی رو از داخل ماشین ببینیم. اینجوری هم راحت تریم هم بهداشتیه هم خوراکی میتونیم سینما ببریم با خودمون.سینما ماشین بهترین کاری که کرده اینه که صدای سینما هم دست خودمون هست و میتونیم از رادیو ماشین صدای سینما رو پلی کنیم.
شهرهای تهران و کرج و قم و شیراز و مشهد و اصفهان و احتمالا تبریز هم سینما ماشین رو دارن میارن. کلا خیلی حال میده این سینما در ماشین .
پیشنهاد میکنم ی بار امتحانش کنید...
سایت ایران تیک یک سایت هست که با ادرس ....com در دسترس هست و بلیت سینما و بلیط کنسرت و بلیط تئاتر رو میتونید ازش تهیه کنید. قیمت بلیط ها با تخفیف ویژه هستند.